Zorg voor een fazantenkuiken

22 gram, noteert Anita. Mooi, Lyhyt is weer een gram aangekomen sinds gisterochtend. Nog even proberen of hij zelf ook uit het voerbakje eet als het in zijn hok staat.

In mei verstoorden we per ongeluk het nest van een fazantenhen en haar eieren. Ze kwam helaas niet terug, waarop we besloten om naast de zorg voor bomen en planten de zorg voor deze eieren op ons te nemen. Na 25 dagen in een geleende broedmachine ontdekten we de eerste barsten in een van de eieren. Een dag later kroop het eerste Ukkie uit het ei. Wat een wonderlijk gezicht, zo’n mini vogeltje dat zich uit een ei vecht, met aan elkaar geplakte veertjes. Twee dagen later kroop nummer twee er ook uit; hem/haar noemden we Lyhyt.

Lyhyt bleek een gehandicapt fazantje; één pootje zat in een vreemde hoek aan z’n lijfje vast, waardoor hij niet goed kon staan. Dus maakten we spalkjes. We voerden hem kippenkuikenvoer, gedroogde insecten en later levende krekeltjes die we buiten in het gras vingen. We hielden als een waar consultatiebureau zijn groei in gewicht bij.

Net als Ukkie leeft Lyhyt helaas niet meer. We hebben ruim zeven weken voor hem gezorgd. Maar hoe bijzonder wat we van en door dit vogeltje hebben geleerd. Zo’n teer, kwetsbaar vogeltje in je handen, die vol vertrouwen tegen je aankruipt en in slaap valt op zoek naar warmte en beschutting.

We bedachten hoe zo’n klein diertje ook een hartje heeft dat klopt, en hersentjes. En we zagen hoe dons plaatsmaakte voor echte veertjes. Hoe wonderlijk zit elk levend wezen in elkaar, en wat een levenskracht zit erin. Wat bijzonder dat God dat zo gemaakt heeft, en dat ook dit vogeltje zijn aandacht heeft.

Met onze handen planten we bomen in het VoedselBos, hanteren we hamer en boormachine en doen er allerlei ruige dingen mee. Met onze handen hielden we Lyhyt vast, heel voorzichtig. Hij manoeuvreerde zich zo dat hij lekker lag, liet z’n koppie op een duim rusten en z’n oogjes vielen dicht. En zo bedachten we ook dat God ons in zijn handen houdt. Misschien wel net zoals wij Lyhyt vasthielden, met liefde en tederheid. Omdat wij kwetsbare mensen zijn en God van ons houdt. En ook Gods handen doen sterke dingen, zoals het handhaven van recht en waarheid. Ook daarom mogen we ons veilig voelen bij Hem.

“Kijk dan: die fazant hipt heel gek!” We remmen af op een single track road in Schotland en zien een fazant met een manke poot; hij hipt op z’n andere poot over de weg. Bijzonder dat we dat nu net zien, na onze zorg voor Lyhyt.


Anita Bos en Dorine Heij zijn in juni 2022 in het Oost-Groningse Bellingwolde gaan wonen op een perceel van 1,2 hectare, om een VoedselBos aan te planten. Ze hebben Stichting De Pelgrim VoedselBos & BoerderHeij opgericht met als doel handen en voeten te geven aan de opdracht van God om te zorgen voor de schepping, met oog voor schoonheid, voor harmonie, voor creativiteit, voor alle leven, voor een goede bodem, voor ruimte en voedsel voor mens en dier. En anderen te laten zien en ervaren dat voedselproductie mogelijk, haalbaar en lekker is uit een voedselbos.

Samenwerken op een wereldwijde conferentie is knap lastig

Samenwerken op een wereldwijde conferentie is knap lastig. Naast dat hier veel mensen uit alle delen van de wereld zijn, hebben we ook allemaal verschillende achtergronden en tradities. Soms hebben we ook verschillende manieren waarop we de bijbel uitleggen.

Ik merk dit vooral tijdens de nabespreking van elke speech op het hoofdpodium met de zes mensen waarmee we aan tafel zitten. Bij mij aan tafel zit iemand uit Roemenië, Vietnam, Canada, VS, India en ik als Nederlander. Ik word me in deze gesprekken aan tafel telkens weer bewust hoe mijn eigen denken de afgelopen jaren al is gevormd door denken en theologie over zorg voor de schepping en gerechtigheid.

Twee van de vrouwen die sterk hebben bijgedragen aan dit denken zijn Katharine Hayhoe en Ruth Padilla-DeBorst. Beide spraken op het hoofdpodium op maandag.*

Katharine vertelde dat als we onze naasten liefhebben, we ons vanzelfsprekend ook inzetten voor de strijd tegen luchtvervuiling, biodiversiteitsverlies en klimaatverandering. Ik moest denken aan deze uitspraak: ‘Love your neighbour, care for creation’. Het staat zelfs op een shirt van me!  Katharine claimde ook dat deze problemen daarom moreel van aard zijn (zelf zou ik eerder zeggen spiritueel of geestelijk). Vooral deze laatste uitspraak maakte  bij mijn groepje veel los, omdat velen er nog nooit eerder op die manier naar hadden gekeken. Terwijl ik van een ander weer terug hoorde dat zijn tafelgenoot deze talk maar ‘garbage’ vond …

 Ruth Padilla-DeBorst sprak over gerechtigheid: ‘Gerechtigheid is geen extraatje’ en ‘Jezus bekend en zichtbaar en maken, betekent dat we dit doen vanuit een luisterende houding naar God en met nederigheid en vanuit solidariteit. Want de pijn van de ander, is ook onze pijn, want ze zijn Gods mensen.’ En tot slot vraagt het van ons om niet stil te blijven wanneer anderen (mijn toevoeging: mens of andere onderdelen van de schepping) worden beroofd van hun land en bestaan. Herken je hier al een bijbelvers in? “Er is jou, mens, gezegd wat goed is, je weet wat de HEER van je wil: niets anders dan recht te doen, trouw te betrachten en nederig de weg te gaan van je God.” – Micha 6:8

*Daarmee moet ik terugkomen op mijn opmerking in mijn vorige blog dat het thema niet van het hoofdpodium zou worden besproken. Dat was onjuist.

Annemarthe Westerbeek

Annemarthe is directeur van A Rocha Nederland. Van 22-28 september 2024 bezoekt ze het Lausanne congres in Zuid Korea.

Waarom directeur Annemarthe toch in een vliegtuig naar Seoul stapt

‘Hé, jij hier?’ Drie weken geleden kwamen we als Nederlanders die naar de Lausanne-conferentie in Zuid Korea gaan, bij elkaar. Om met elkaar na te denken wat we daar willen halen en brengen. Sommige mensen zijn verrast door mijn deelname. Waar ik op míjn beurt weer door verrast ben. De conferentie Lausanne gaat over missie in Gods wereld en voor mij zijn thema’s als zorg voor de schepping en klimaat dan volkomen logisch. Voor anderen is dit blijkbaar (nog) niet het geval. Als ik daar dan wat langer bij stilsta, verrast het mij eigenlijk toch niet. Want met enige regelmaat hoor ik kritiek als het gaat over schepping, klimaat, evangelie en kerk.

Er wordt vooral gezegd dat schepping en klimaat niet ‘te veel’ aandacht moeten krijgen omdat het anders afleidt van de echte opdracht die wij als christenen hier op aarde hebben: mensen tot God brengen. Of het idee dat je bezighouden met klimaat en natuur een linkse hobby is die niet thuishoort in de kerk. Of: God zorgt voor de aarde, dat hoeven wij ons niet druk over te maken.

Toch zien we dagelijks de gevolgen van de klimaatcrisis en biodiversiteitscrisis. Waarom vinden sommigen van ons dan dat zorgen voor de schepping geen prominente plek in de kerk mag hebben? Misschien omdat het ons ontslaat van onze verantwoordelijkheid? Als we ons focussen op het redden van mensen, dan houden we ons niet zo bezig met het uitsterven van soorten of dat de aarde uitdroogt en onleefbaar wordt. Het één is immers belangrijker dan het andere. We hoeven dan ook niet te kijken naar onze al dan niet duurzame levensstijl en daarin (soms lastige) keuzes te maken.
Ik geloof wel dat God dit van ons vraagt. Dat we in actie komen als we zien dat er onrecht is wat het leven voor sommigen ondraaglijk maakt. Zowel menselijk als niet-menselijk leven. Als je God ziet als Maker en Redder van héél de schepping, dan kan je in mijn ogen niet anders willen dan dat heel Zijn schepping tot recht kan komen. Elke soort die wij hier op aarde verliezen is een gemiste kans om iets van de schoonheid te zien die God in Zijn schepping heeft gelegd en glimpen van God en zijn Koninkrijk te zien en te leren kennen. Onze verre naaste ziet oogsten mislukken als gevolgd van de klimaatcrisis. Onze levensstijl en keuzes hebben effect op de natuur en het klimaat, en dus ook op onze medemens.

Dit maakte het voor mij persoonlijk ook gelijk een moeilijke keuze of ik wel of niet naar een conferentie moet gaan waarvoor ik het vliegtuig in moet stappen. Vliegen is natuurlijk verre van duurzaam. Na veel denken, bidden en praten met anderen heb ik besloten om wel te gaan. Want als ik kijk naar de beweging van Lausanne en de conferentie die komende week plaatsvindt, dan ben ik gelukkig en dankbaar dat er daar wat ruimte is voor thema’s als gerechtigheid en schepping (klimaatgerechtigheid helaas minder).  Toch is het maar een fractie van het geheel wat er tijdens de conferentie wordt besproken en over wordt gesproken. Er is nog weinig ruimte voor deze thema’s vanaf bijvoorbeeld het hoofdpodium. Ook al behoorde het tot de kern van  de ‘Cape Town commitment’. Dit is een document dat is voortgevloeid uit de vorige Lausanne Conferentie (2010). Hierin wordt gesteld dat Evangelie en gerechtigheid niet van elkaar los te koppelen zijn. Ja, we worden geroepen om onderdeel te worden van Gods missie voor deze wereld en zijn evangelie bekend te maken. Maar we worden ook geroepen om in actie te komen en gerechtigheid na te schreven vanuit dit evangelie. En daar waar onrecht is, ook in actie te komen. Een integrale visie op missie die Jezus de hoofdrol toekent en waarin we vanuit liefde voor Zijn schepping – waar wij als mens onderdeel van zijn – mogen handelen. Misschien juist wanneer we zien dat het niet goed gaat, wanneer we bang zijn voor de toekomst of verdriet hebben om wat we verloren zien gaan. Ik denk dan ook aan één van de laatste verzen in het Mattheüs evangelie.  Wanneer Jezus zijn laatste opdracht aan zijn discipelen geeft voor Hij teruggaat naar Zijn Vader zegt Hij dit:  ‘Ga er daarom op uit om alle volken tot Mijn leerlingen te maken. Doop hen in de naam van de Vader en van de Zoon en van de Heilige Geest en leer hen altijd te doen wat Ik u heb gezegd.’ Ook Jezus zet ons aan tot naleven en in beweging komen.

Mijn hoop voor het komende Lausanne congres is dan ook dat deze twee, evangelie en actie, bij elkaar blijven horen. En dat we met elkaar, met christenen over heel de wereld, manieren kunnen zoeken om dit uit te leven en zo getuige te zijn in woord én daad van het Koninkrijk van God. Een Koninkrijk waar elk schepsel tot zijn recht komt.

Annemarthe Westerbeek

Annemarthe is directeur van A Rocha Nederland. Van 22-28 september 2024 bezoekt ze het Lausanne congres in Zuid Korea.

A Rocha opgenomen in de Duurzame 100 van Trouw

A Rocha is dit jaar opgenomen in de Duurzame 100 van Trouw, in de categorie Religie & filosofie staan we op nummer 10. We zijn dankbaar voor deze waardering voor ons werk en blij dat we met veel partnerorganisaties vermeld staan in deze lijst met duurzame initiatieven van onderop. Samen kunnen we veel duurzame stappen zetten! We feliciteren ‘Genoeg om te leven’ van Paul Schenderling en Matthias Olthaar met hun eerste plaats. Een geweldige beweging op christelijke grondslag om te laten zien dat minder echt meer is, zowel voor de schepping als voor jezelf. Lees hier het artikel over hen: https://www.trouw.nl/duurzame-100/deze-twee-economen-verleiden-jonge-gezinnen-tot-leven-met-minder~bcd990ba/

Meer dan honing: de impact van bijenhouders op mens en dier

Er wordt geschat dat ongeveer een derde van het voedsel dat we eten afhankelijk is van bijenbestuiving. Als bijen op zoek gaan naar nectar en stuifmeel, brengen ze stuifmeel over tussen planten. Daardoor kunnen planten zich vermenigvuldigen en vruchten en zaden produceren. Dit onmisbare ecologische systeem bevordert niet alleen de biodiversiteit, maar ook de voedselproductie voor mens en dier.

Bijenteelt – het in stand houden van bijenkolonies, meestal in door de mens gemaakte bijenkorven – is heel nuttig. Het is goed voor de biodiversiteit, de gezondheid van bestuivers (dat zijn bijen, maar bijvoorbeeld ook zweefvliegen), en het ondersteunt duurzaam leven. A Rocha-organisaties over de hele wereld zijn bijenteeltprojecten gestart. Deze projecten zijn gericht op het promoten van duurzaamheid, het ondersteunen van gemeenschappen en het behouden van natuurlijke habitats.

A Rocha Kenia begon onlangs een duurzaam bijenteeltproject in het Dakatcha Natuurreservaat, met de aangrenzende gemeenschappen. Het project introduceert bijenteelt bij lokale boeren, en op scholen in Dakatcha krijgen leerlingen onderwijs over bestuivers. Leerlingen van tien scholen deden mee aan de milieu-lessen, waarbij ze bestuivingsvriendelijke tuinen cultiveerden om de bijenpopulaties te ondersteunen. Daarnaast werden vijftien boeren getraind in bijenteelttechnieken en kregen ze bijenkorven, wat bijdraagt aan zowel natuurbehoud als economische empowerment in de regio.

A Rocha Zuid-Afrika startte een bijenteeltproject waarbij de nadruk lag op het levensonderhoud en natuurbehoud van de gemeenschappen. Het opleiden en ondersteunen van gemeenschapsimkers leidt tot duurzamere inkomens en beter milieubeheer. Deze aanpak komt niet alleen de bijenpopulaties en de bestuiving ten goede, maar versterkt ook de relaties tussen gemeenschappen en natuurreservaten, waardoor ecologisch kwetsbare gebieden worden behouden.

De bijenteelt in Ghana versterkt gemeenschappen op economisch vlak en bevordert de bestuiving. In Zwitserland zorgt ​​de bijenteelt voor het behoud van droge weidegronden, wat een positieve invloed heeft op de biodiversiteit. A Rocha UK onderwijst mensen over bestuivers in het stadsgemeenschapsreservaat Wolf Fields, A Rocha Tsjechië biedt een leefgebied voor bijen met ‘insectenhotels’ en A Rocha Libanon bouwt kasten van stampleem en recyclet bijenwas.

Al deze bijenteeltprojecten benadrukken de cruciale rol van bijen in het behoud van biodiversiteit wereldwijd. Het gaat niet alleen om honing; het gaat over het behoud van ecosystemen, het bevorderen van duurzame bestaansmiddelen en het verzekeren van een mooie toekomst, voor zowel de natuur als de maatschappij.

 

 

Dit bericht is in het Engels verschenen op 4 april 2024 op: https://arocha.org/en/beyond-honey/

ND over Zomer natuurweek: ‘Toewijding aan de natuur is heilzaam aan de ziel’

Vrijwilligers van natuurbeweging A Rocha komen elk jaar een week samen om in de natuur aan de slag te gaan. Ze genieten van het praktisch bezig zijn en verwonderen zich over Gods schepping. ‘Het is een week met een gouden randje.’

Met een snoeischaar in zijn gehandschoende handen vertelt Stefan van der Leeden, een jonge veertiger, vol enthousiasme over de natuurweek van de christelijke natuurclub A Rocha. De leraar uit Dronten is er met zijn hele gezin. Elke morgen van deze week werken ze, op instructie van boswachter Dirk van den Brink, in de natuur. ‘Het is heerlijk hier, je bent met je handen in de modder en de voeten in de klei heel praktisch bezig’, zegt Stefan. Het is ook een mooie manier om je te verwonderen over Gods schepping, ervaart hij. ‘De kinderen vinden het ook fijn om hier bezig te zijn. Lees verder op ND.nl

A Rocha Zwolle bouwt muizenruiters langs de IJsseldijk

Ot en Sien-landbouw terug? Nee, deze hooihopen – zogeheten muizenruiters – leveren een bijdrage aan ecologisch waardevol landschap. A Rocha Zwolle heeft vier muizenruiters gemaakt langs de IJsseldijk, op terrein van en in samenwerking met Vitens. Muizenruiters – zes stokken en een paar lagen hooi – zijn schuilplaats voor muizen en tegelijk een cafetaria voor uilen en torenvalken. Vroeger werden ruiters door boeren gebruikt om hooi te drogen. Dank aan Wim Eikelboom, Rob Elfring en Gerben Visser.

Het Zomermagazine is uit!

Een zomernummer vol info over bomen. Je leest over bomen planten in je eigen tuin en in Kenia, waarom we wilgen knotten, een interview met onze coördinator lokale groepen William de Jong en diverse tips om meer over bomen te weten te komen. Je leest hem hier!

Wildplukken verbindt met de schepping

Een salade met bloemknoppen van brem, een boterham met kaas en een smakelijke versiering van de rode klaver of een pesto van zevenblad. Allemaal heel smakelijk!

Tijdens (belevings-)wandelingen met groepen mensen laat ik hen graag iets proeven uit de natuur. Voor veel mensen is het verrassend wat er allemaal te eten valt uit de natuur. Dat je van brandnetels soep kunt maken, is wel bekend. Maar verder… En daar begint meteen een dilemma. Want hoe enthousiast maak je mensen voor eetbare natuur? Die brandnetel is misschien een lastige plant in de tuin, maar wel een waardplant voor diverse vlinders. En van de bloemen van de wilde lijsterbes kun je heerlijke limonade maken (net als van de vlier), maar zonder bloemen geen bessen – en dat is wel jammer voor merels, spreeuwen en kramsvogels.

Wildplukken is trendy. De sites met informatie groeit met de dag en wildplukwandelingen zijn er te over. Dus is het van belang dat er aandacht is voor de ethiek van het wildplukken: ‘Alleen plukken waar overvloed van is en wat niet beschermd is’. Dat vraagt kennis van eetbare natuur. Maar het is ook een enorme kans om mensen zich meer te laten verbinden met de schepping!

Nu ben ik opgegroeid te midden van de natuur en wist ik altijd al wel dat er iets te snoepen viel tijdens een wandeling: een braam plukken, zuigen aan de bloem van de kamperfoelie of een blaadje van de zuring eten. Hoe meer ik ontdekte dat er zo veel eetbare natuur bestond, hoe rijker het voelde. Ik werd steeds enthousiaster om te weten wat je kunt eten. Aan de ene kant is het wonderlijk dat we er zelfs op het platteland maar beperkt mee zijn opgegroeid, aan de andere kant groeit de verwondering met de ontdekking wat er allemaal eetbaar is in de natuur. De schepping wordt zo verrassend meer bijzonder en daardoor groeit de dankbaarheid jegens de Schepper.

Zelf eet ik beperkt uit de natuur. Maar het kennen van de mogelijkheden en anderen daarop wijzen, geeft mij al een soort ‘verzadiging’. Het zou mooi zijn als er meer voedselbossen zouden komen, zodat er meer mogelijkheden zijn om met eetbare natuur aan de slag te gaan. En wil je zelf eens op ontdekkingstocht met eetbare natuur, kijk dan naar een plek waar een bepaalde soort ruim aanwezig is. Check via een app of een boek of het geplukte inderdaad eetbaar is. Veel soorten doen het goed in salades en leren je ook om de smaken te kennen en te waarderen. Het zoeken en bereiden van eetbare natuur vraagt zeker tijd en aandacht. Maar daarna is het genieten van nieuwe smaken en mogelijkheden!

Wilma van de Veen

'Ik heb het geluk gehad op te groeien te midden van de natuur (Buurtschap Appel bij Nijkerk). De veelkleurigheid van de natuur was altijd vanzelfsprekend en tegelijkertijd altijd bijzonder… Ik werd natuurgids en werd actief bij A Rocha Bennekom. Ook kun je me tegenkomen bij www.natuurlijkwandelenenmeer.nl voor teamuitjes, bezinningswandelingen etc.’.