Natuur in beweging

De natuur is voortdurend in beweging, zeker in het voorjaar. Bomen lopen uit en gaan bloeien, vlinders en libellen komen tevoorschijn, trekvogels komen terug uit het zuiden en bijen laten zich zien. Als je oplet, is er in de natuur elke dag wel iets nieuws te beleven. Daarom komen er deze week verschillende onderwerpen langs, die allemaal gaan over verandering en planten en dieren die je juist nu (weer) kan zien. Met op dag drie een mooie challenge van Embert Messelink, vogelliefhebber en directeur van A Rocha!

Download de challenge van deze week hier: Week 5 – Natuur in beweging

Boerenzwaluw. Foto: PxHere

Dag 1 – Bijen

Wat ga je doen: Je gaat op zoek naar bijen in je buurt of tuin

Afgelopen weekend was de Nationale Bijentelling. Misschien heb je wel meegedaan en een half uur lang de bijen in je achtertuin geteld. Vandaag ga je in je tuin of in je buurt op zoek naar bijen.

• Maak een wandeling in je buurt en ga op zoek naar bijen en hommels.
• Probeer ze te determineren met behulp van de app ObsIdentify, of met het bijengidsje.
• Hoeveel verschillende soorten heb je gezien?

Tip: Bijen vind je makkelijker bij zonnig weer.

Tip: Op de website van de bijentelling vind je een handige bijengids. Plus filmpjes van verschillende soorten bijen, om mee te oefenen.

Tip: Meer weten over bijen, en welke bloemen je kan planten of zaaien om de bij te helpen? Kijk dan hier.

Dag 2 – Wat bloeit er in april?

Wat ga je doen: Je gaat op zoek naar bloeiende bloemen en planten in je buurt

In april beginnen heel veel bloemen, bomen en struiken te bloeien. Op floravannederland.nl worden 78 soorten genoemd met april als beginmaand van de bloei. In week 2 van de A Rocha nature challenge heb je al gekeken naar bloeiend bloemen. Vandaag ga je kijken of er nieuwe bloeiers bij zijn gekomen.

• Maak een rondje door je wijk (of achtertuin) en kijk wat er allemaal bloeit. Welke soorten kun je op naam brengen? Gebruik de app Pl@ntNet of Plantlens, of kijk op floravannederland.nl.
• Welke soorten zijn nieuw en heb je nog niet eerder zien bloeien dit jaar?
• Welke bloemen zijn juist alweer uitgebloeid?

Tip: Kijk nog eens bij de tips en links van week 2 van de A Rocha nature challenge.

Dag 3 – Trekvogels 

Wat ga je doen: Je ontdekt een aantal vogels die in deze periode naar Nederland komen en leert ze te herkennen. De challenge van deze dag is gemaakt door Embert Messelink, directeur van A Rocha. Hij telt iedere week trekvogels bij Amersfoort en een heeft echte challenge voor je!

Elk voorjaar komen er weer trekvogels vanuit Afrika en Zuid-Europa naar Nederland, om hier te broeden en de zomer door te brengen. Andere trekvogels komen langs ons land, en trekken verder naar het noorden. Een aantal soorten trekt juist in deze weken door: van half april tot de eerste helft van mei. Met name aan de kust is de vogeltrek op goede dagen spectaculair om te zien. Lees hier meer.

• De opdracht van Embert Messelink is: probeer de eerste gierzwaluw van dit jaar te zien! In deze periode keren ze terug, maar het zijn er nog niet veel. De gierzwaluw is een echte stadsvogel, maar hij maakt lange voedselvluchten. Je kunt hem waar ook in Nederland aantreffen. Je herkent gierzwaluwen aan hun lange, sikkelvormige vleugels. Gierzwaluwen komen nooit aan de grond, dus: kijk naar boven!
• Lukt het niet om een gierzwaluw te zien, probeer dan een boerenzwaluw te vinden. Er zijn al heel wat boerenzwaluwen terug uit het zuiden, maar er moeten er ook nog heel veel komen. Je ziet ze makkelijk bij water of rond broedplekken op boerderijen.
• Vogels die al eerder in het jaar terugkomen en die je nu al kunt waarnemen zijn de tjiftjaf, de fitis, de ooievaar, de grutto, de zwarte roodstaart, de zwartkop en de nachtegaal.
• Kijk op de online vogelgids van de vogelbescherming en bekijk hoe deze vogels eruit zien en hoe hun zang klinkt.
• Maak een wandeling, bij voorkeur door een natuurlijke omgeving met weinig bebouwing, zoals bos, hei, bij water of langs de kust, en kijk en luister of je trekvogels kunt horen of zien. Hoeveel weet je er te vinden?

Online tip: in het hele land worden geregeld vogeltrektellingen gehouden. Kijk op deze kaart voor een actueel beeld van de zichtbare vogeltrek, door op een locatie te klikken.

Tip: doortrekkende vogels zien kan overal. Ga eens een uurtje posten in de buurt, bij voorkeur vroeg op de dag. Een plek langs water, bos of heide kan helpen. Kijk of je vogels ziet vliegen. Welke kant gaan ze op? Zie je een patroon in de route of richting die ze vliegen? Zijn de vogels groot of klein? Kun je sommige soorten herkennen?

Tip: Kijk hier voor een overzicht van wanneer trekvogels naar Nederland komen.  Of download deze overzichtelijke kaart: Voorjaarstrek_wanneer komen vogels aan

Dag 4 – Veranderingen bijhouden in je tuin en buurt

Wat ga je doen: Je gaat bijhouden welke soorten er voorkomen in je tuin of buurt.

Wanneer je aan je huis of eigen buurt gebonden bent, kun je makkelijker bijhouden welke dier- en plantensoorten er allemaal voorkomen in je tuin of buurt. Daarvoor vandaag een aantal suggesties.

• Behalve de jaarlijkse tuinvogeltelling in januari, kun je ook het hele jaar bijhouden welke soorten er in je tuin voorkomen. Dit kan via tuinvogeltelling.nl. Op deze pagina wordt duidelijk uitgelegd hoe het werkt. Door elke week te tellen en de resultaten in te voeren, wordt belangrijke informatie verzameld over de natuur in tuinen in Nederland!
• Waarneming.nl biedt de mogelijkheid om voor je tuin een Bioblitz aan te maken. Een Bioblitz houdt in dat je gedurende een bepaalde periode voor een bepaald gebied bijhoudt hoeveel soorten je ziet. Dat is in dit geval je tuin. Volg hiervoor een aantal stappen:
  1. Maak een account aan op Waarneming.nl.
  2. Maak een eigen locatie aan op Waarneming.nl. Hoe je dat doet zie je op dit filmpje.
  3. Vervolgens maak je op deze nieuwe locatie (je eigen tuin) een bioblitz aan. Nu kun je beginnen met het invoeren van je waarnemingen! Kijk ook op: waarneming.nl/bioblitz.php.

Tip: Voor een beginnend teller/waarnemer is de Jaarrond tuintelling makkelijker en gebruiksvriendelijker. Je kunt er o.a. selecteren welke soorten je wil gaan tellen/bijhouden. Bijvoorbeeld alleen vogels en vlinders.

Dag 5 – Van rups tot vlinder

Wat ga je doen: Je gaat op zoek naar rupsen en de verandering tot vlinder volgen

Een van de meest spectaculaire veranderingen in de natuur is de metamorfose van rups tot vlinder. Wist je dat het lange tijd onbekend was dat de rups en de vlinder een en dezelfde soort waren?

• Ga in je tuin of buurt op zoek naar rupsen. Deze kun je van april tot september vinden op allerlei planten. Elke vlinder heeft zijn eigen waardplant(en), waar de eitjes op worden gelegd en de rupsen van eten. Hier vind je informatie over waar je rupsen kunt vinden.
• Heb je een rups gevonden, probeer dan te ontdekken van welke vlinder deze afkomstig is. Rupsen determineren (op naam brengen) is niet altijd makkelijk. Handige tips vind je op deze pagina.
• De rups(en) die je hebt gevonden kun je ook opkweken tot vlinder. Het is belangrijk de rups voorzichtig te vervoeren, en wat van de planten mee te nemen waarop je de rups gevonden hebt. Dat is het voedsel van de rups, en moet regelmatig worden aangevuld. Lees hier meer over het zelf opkweken van een rups tot vlinder.

Tip: Maak het jezelf makkelijk en bestel een pakketje koolwitjes voor thuis bij de Vlinderstichting. Deze worden normaal gesproken gemaakt voor scholen, maar zijn nu ook tijdelijk verkrijgbaar voor gebruik thuis.

Tip: (nog) geen rupsen gevonden? Probeer het over een paar weken nog eens!

Volg A Rocha op Twitter, Facebook of Instagram en deel wat je ziet! #arochanaturechallenge

A Rocha steunen? Geef een gift of word donateur! Ga voor meer informatie naar: arocha.nl/nl/steunen/

Koolwitje. Foto: PxHere